“IP” là cách đọc ngắn gọn của địa chỉ IP – viết tắt của từ “Internet Protocol“. Phần “địa chỉ” đề cập đến một con số duy nhất (chỉ bạn có) được liên kết đến các hoạt động hàng ngày trên internet mà bạn vẫn đang làm. Dạng như kiểu khi bạn gửi thư cho một người bạn, bạn sẽ cần có địa chỉ gửi đến và địa chỉ gửi chính là địa chỉ nhà bạn.
IT hay information technology toàn là những thứ điên rồ và khó khăn cho những người mới tìm hiểu về máy tính hay network.
Nhưng, tất cả chúng ta hầu hết đều đang sử dụng internet trong thời đại ngày nay, dường như chúng ta luôn được kết nối lẫn nhau thông qua những chiếc máy tính cá nhân, laptop hoặc điện thoại di động. Và mỗi khi bạn đi lên internet, bạn sẽ có một địa chỉ IP gán cho bạn và địa chỉ này sẽ làm việc cho bạn.
Và hiện nay có rất nhiều những thông tin gây mơ hồ (và sai lệch) khi nói về địa chỉ IP, và sẽ rất hữu ích nếu như bạn biết những điều cơ bản về địa chỉ IP dưới đây.
Bạn phải được kết nối
Máy tính của bạn được kết nối với internet, bằng cách này hay cách khác. Khi bạn online trên internet để gửi email, mua hàng hay chat facebook, các truy vấn của bạn phải được gửi tới đúng địa chỉ đích, và những thông tin phản hồi từ địa chỉ đích mà bạn yêu cầu cần quay trở lại đến đúng địa chỉ của bạn.
Địa chỉ IP đóng vai trò quan trọng
Bạn và máy tính của bạn thực sự kết nối tới internet theo cách gián tiếp: đầu tiên bạn kết nối tới một mạng mà mạng đó được kết nối tới internet và sau đó mạng đó cấp phép hoặc nó cung cấp quyền truy cập internet cho bạn.
Mạng mà bạn kết nối đến chính là nhà cung cấp dịch vụ internet hay ISP (Internet Service Provider) tại nhà, hoặc mạng công ty nơi bạn làm việc, hoặc mạng không dây tại quán cà phê. Nhưng với hàng triệu chiếc máy tính trên internet, làm cách nào mà chiếc máy tính lẻ loi của bạn trong đại dương bao la có thể nhảy đến đúng vị trí bạn muốn làm việc mà không gặp phải bất kỳ vấn đề nào?
Xem thêm: địa chỉ MAC là gì?
Protocol là giao thức
Để đảm bảo bạn có thể làm mọi thứ trên internet, phần mềm network trên máy tính của bạn cần phải được thiết lập theo một loạt các tiêu chuẩn, quy tắc về mạng (protocol) để kết nối tới internet, và trao đổi thông tin dữ liệu qua lại.
Một trong những giao thức mạng trên máy tính của bạn, hay còn gọi là Internet Protocol, có trách nhiệm đánh địa chỉ, phân phối và định tuyến các truy vấn trực tuyến của bạn. Nó đính kèm “địa chỉ trả về” tới tất cả các truy vấn và hoạt động của bạn. Địa chỉ nó sử dụng là địa chỉ IP cho kết nối của bạn.
Địa chỉ IP sử dụng trên internet được quyết định bởi ISP
Khi ở nhà, một địa chỉ IP được gán cho máy tính của bạn được quyết định bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (như là Viettel, FPT, VNPT). Vì họ cung cấp quyền truy cập internet cho bạn, nên vai trò của họ là gán địa chỉ IP cho máy tính của bạn. Các hoạt động Internet đều đi thông qua họ, và họ sẽ định tuyến trở lại cho bạn, bằng cách sử dụng địa chỉ IP của bạn.
Bạn không gắn bó với một địa chỉ IP. Cũng đừng ghi nhớ hay chú thích lại địa chỉ IP của bạn ở đâu đó trong nhà, vì nó không phải là của bạn. Thậm chí khi ở nhà, địa chỉ IP có thể thay đổi nếu bạn thực hiện một số hành động nào đó, đơn giản như reset lại cục moderm wifi hay bật tắt. Hoặc bạn có thể liên hệ cho nhà cung cấp dịch vụ internet và họ sẽ thay đổi nó cho bạn.
Nếu bạn muốn gắn bó với một địa chỉ IP, thì bạn sẽ cần phải liên hệ cho nhà cung cấp dịch vụ internet và trả phí cho họ để họ cấp một địa chỉ IP cố định cho bạn.
Bạn không thể mang địa chỉ IP theo bên mình
Ngoài ra, nếu bạn đang đi du lịch ở đâu đó và xách theo chiếc laptop để làm việc, thì địa chỉ IP bạn sử dụng ở nhà sẽ khác hoàn toàn so với địa chỉ bạn đang sử dụng khi đi du lịch. Không thể sử dụng được, bởi vì khi đi du lịch bạn sẽ dùng một mạng khác để kết nối đến Internet.
Vậy nên, khi bạn đang ở quán cà phê ở một thành phố khác và bạn sử dụng Wifi để đọc email, bạn đang sử dụng một địa chỉ IP khác, một địa chỉ IP được gán tới laptop của bạn chính là địa chỉ IP mà nhà cung cấp dịch vụ internet gán cho quán cà phê đó.
Điều tương tự xảy ra khi bạn đi du lịch. Cũng như khi bạn di chuyển từ khách sạn về nhà nghỉ tới quán cà phê, địa chỉ IP sẽ thay đổi mọi lúc.
Nhưng bạn không cần phải nghĩ nhiều về nó làm gì. Tất cả mọi thứ sẽ được làm tự động dưới thiết kế thông minh của Internet, mạng không dây và tất cả giao thức internet máy tính của bạn đang sử dụng.
Cách xem địa chỉ IP
Địa chỉ IP có 2 dạng: IP public và IP private
- IP public: là địa chỉ IP duy nhất, là địa chỉ định danh trên internet, giúp các máy tính từ xa trên internet có thể xác định được vị trí, đích trên trên phạm vi toàn cầu.
- IP private: là địa chỉ được sử dụng trong một mạng riêng, nghĩa là các địa chỉ IP để các thiết bị trong cùng một mạng con giao tiếp với nhau.
Cách xem địa chỉ chỉ IP public
Các bạn có thể truy cập vào các website trả về địa chỉ IP public như whatismyip.com
Cách xem địa chỉ IP private
Trên máy tính windows, chạy công cụ cmd gõ vào lệnh:
> ipconfig
Trên máy tính linux, mở terminal lên gõ lệnh:
> ifconfig
Trên máy tính Mac, mở terminal lên gõ lệnh:
> ifconfig
Kết luận:
Về địa chỉ IP có 2 loại là IP động và IP tĩnh:
- IP động: là địa chỉ IP bạn sử dụng ở nhà, và nó sẽ thay đổi mỗi khi bạn reset moderm hay tắt mở.
- IP tĩnh: là địa chỉ bạn đã đăng ký với nhà cung cấp dịch vụ internet, và họ sẽ gán địa chỉ IP cố định cho bạn, nó sẽ không bị thay đổi.
Khi bạn đang ở một quán cà phê, hay sân bay, địa chỉ IP bạn đang sử dụng để truy cập internet là địa chỉ IP được gán cho quán cà phê đó. Hỏi: Vậy trong trường hợp quán cà phê đó có rất nhiều chiếc máy tính khác nhau đang truy cập internet sử dụng chung một địa chỉ IP. Làm sao mà các địa chỉ đích có thể hiểu được máy tính nào là máy tính gửi truy vấn?
Trả lời: trong quán cà phê, các máy tính sử dụng một mạng gọi là mạng LAN, và các máy tính này được gán một địa chỉ IP (gọi là địa chỉ IP private), khi mỗi máy tính truy cập cùng một địa chỉ đích, thì mạng này sẽ gửi truy vấn đi bao gồm địa chỉ IP của quán cà phê (địa chỉ IP public) và port. Dựa vào port và địa chỉ IP public mà phản hồi từ địa chỉ đích có thể biết chiếc máy tính nguồn nào truy vấn và trả về đúng chủ.
