Deep web và dark web là những thuật ngữ mà xuất hiện khá nhiều trong những năm gần đây. Nếu bạn đã từng nghe ai đó nói về deep web và những thứ xấu xa có trong đó. Bạn cũng có thể nghe kể rằng sẽ không có gì tốt đẹp tồn tại trong mạng ảo đó, ngoại trừ các thỏa thuận liên quan đến giết người, mua bán ma túy, buôn bán người, mua bán vũ khí, khiêu dâm, và hàng loạt các dịch vụ bất hợp pháp khác.
Khi mà hầu hết chúng ta hiện nay đều sử dụng internet, hình dung các hoạt động hàng ngày như xem video, đọc tin tức hay đặt vé du lịch online. Tuy nhiên, bên dưới bề mặt đó chính là một góc tối của trang web nơi những kẻ khủng bố, tội phạm và những kẻ tố cáo ẩn nấp.
Deep web đã được nhiều người coi như là pháp đài cuối cùng để bảo vệ quyền riêng tư trên internet trong thời đại ngày càng nhiều thông tin cá nhân bị xâm phạm, trong khi những người khác xem nó như là một trong những nơi xấu xa nhất trên internet.
Trong bài viết này, mình sẽ đi sâu vào thế giới Deep web và Dark web nhằm phân tách sự thật khỏi những điều hư cấu và khám phá sự thật về góc cạnh gây tranh cãi khá nhiều về nó.
Trước hết chúng ta cần biết Deep web và dark web khác nhau hoàn toàn. Về cơ bản, dark web chỉ là một phần nhỏ của deep web.
Deep Web là gì?
Deep web đề cập đến bất cứ website nào mà không thể truy cập dễ dàng thông qua các công cụ tìm kiếm như Google hay Yahoo! Lý do là bởi vì những nội dung từ những website này không được index bởi các công cụ tìm kiếm. Về cơ bản, deep web chỉ là một cấp độ khác của internet. Nằm bên dưới bề mặt, ở cấp độ sâu trong thế giới internet.
Khi bạn tìm thấy các trang web mà các công cụ tìm kiếm không thường không thấy, nghĩa là bạn đang sử dụng Deep Web. Chúng ta biết Deep Web nghe có vẻ rất đáng sợ, dù bạn có tin hay không, nhưng bạn vẫn đang dùng nó thường xuyên mỗi ngày đấy. Khi bạn đăng nhập tài khoản email, tài khoản ngân hàng online, tài khoản Amazon, nghĩa là bạn đang sử dụng Deep Web.
Và hiện có khoảng 90% nội dung online bị chặn khỏi công cụ tìm kiếm Google bởi vì những trang web này yêu cầu xác thực để truy cập. Nói một cách khác, nó cần username và password.
Giải thích về index
Lập chỉ mục (hay indexing) là quá trình thêm trang web vào công cụ tìm kiếm như Google. Dựa trên các thẻ meta bạn sử dụng (index hoặc no-index), Google sẽ thu thập và index trang web của bạn. Các phương pháp lập chỉ mục của Google chủ yếu dựa vào một quy trình được gọi là thu thập dữ liệu trên Google, giống như một con nhện ảo đang bò giữ vô số các page khác nhau trên một trang web mà có thể được truy cập thông qua các đường dẫn liên kết (link).
Khi quá trình quét dữ liệu được triển khai, nội dung của các page được biểu thị dưới định dạng mà có thể được gửi gới máy chủ index Google, tại thời điểm dữ liệu được tổ chức sắp xếp theo ngữ cảnh và nhập vào một tập các thuật toán thực hiện bởi công cụ tìm kiếm.
Nếu một website không được index bởi công cụ tìm kiếm, nó chỉ có thể được truy cập thông qua điều hướng trực tiếp tới URL thông qua một liên kết hoặc gõ trực tiếp chính xác địa chỉ website vào một trình duyệt web.
Ai là người hưởng lợi từ deep web?
Có rất nhiều người được hưởng lợi từ khả năng của deep web, cho phép sử dụng và giao tiếp một cách hoàn toàn ẩn danh. Danh sách dưới đây là những cá nhân hoặc tổ chức hưởng lợi từ deep web trong quá khứ và những người cũng tiếp tục hưởng lợi từ sự tồn tại của nó ngày hôm nay.
- Người biểu tình chính trị
- Nhà báo và những người tố cáo ẩn danh
- Người dân của các chế độ bị áp bức
Tại sao các trang web sử dụng deep web?
Những điều đã trình bày ở trên đều có điểm chung là những thông tin đó không dành cho mục đích công khai. Chủ sở hữu nội dung của những website đó sẽ làm mọi cách để đảm bảo rằng thông tin không được hiển trị trong kết quả tìm kiếm của trình duyệt internet.
Rõ ràng là deep web không phải lúc nào cũng bất hợp pháp và có rất nhiều các hoạt động diễn ra hoàn toàn trong bối cảnh của luật pháp hiện tại.
Dark Web là gì?
Cũng được biết đến trên toàn thế giới như Dark Net, the Dark Internet hay tên gọi phổ biến nhất là the Dark Web. Nó nằm ở trong những điểm sâu nhất của vực thẳm internet, bên dưới cả deep web và chỉ là một phần nhỏ hơn nhiều của deep web. Trong thực tế, thậm chí Dark Web chỉ chiếm ít 0.01% Deep Web.
Dark Web là một phần nhỏ của không gian mạng mà chỉ một phần nhỏ của người dùng internet có thể truy cập được. Nếu trình duyệt web thông thường có chế độ xem từ mặt đất, thì Deep Web có chế độ xem từ dưới đáy đại dương.
Làm thế nào để truy cập Dark Web
Các trang web Dark Web thiên về mục đích ẩn danh, chúng đòi hỏi một trình duyệt web đặc biệt để truy cập thường được biết đến là trình duyệt TOR.
Phần lớn các trang Deep Web ở Mỹ đang sử dụng là mạng TOR (viết tắt của từ The Onion Router). Một mạng TOR là một tập hợp các hệ thống proxy tình nguyện ẩn danh, gửi lưu lượng được mã hóa của người dùng đến nhiều máy chủ trước khi tải lên nội dung của bạn. Bằng cách đó, một phiên duyệt web của người dùng bị xáo trộn qua nhiều lớp khác nhau, danh tính của họ và vị trí gần như không thể phát hiện được.
Những mặt tối của Dark Web
Bởi vì mạng TOR cho phép người dùng duyệt web ẩn danh, nó được dùng bởi các nhà cung cấp dịch vụ bí mật, thực thi pháp luật, nhà hoạt động, nhà nghiên cứu, người tố giác, và những người dùng bị cấm truy cập internet.
Tuy nhiên tính ẩn danh có một số mặt tối. Mạng TOR có thể cũng được dùng để che dấu danh tính của người dùng liên quan đến các hoạt động tội phạm.
Dưới đây là các loại hoạt động bất hợp pháp bạn có thể tìm thấy trên mạng TOR:
- Bán súng không giấy phép
- Nội dung khiêu dâm trẻ em
- Mua bán phần mềm độc hại (malware), phần mềm lậu và hướng dẫn hacking
- Bán thuốc bất hợp pháp
- Hack danh tính và bán thông tin thẻ tín dụng của người dùng bị đánh cắp
- Bán tài liệu giả mạo và tiền tệ
- Bài bạc
- Giết người, ám sát
- Rửa tiền
- Giao dịch nội gián
The Silk Road là một ví dụ điển hình nhất về mặt tối của Dark Web, là nguồn hoạt động bất chính bất hợp pháp nổi tiếng nhất trên thế giời Dark Web cho đến thời điểm hiện tại. Được biết đến như “Amazon của ma túy”, trang web này đã bán các loại thuốc bất hợp pháp cho đến khi bị FBI điều tra và cho ngừng hoạt động vào năm 2014.
Kết luận
Ngày nay, vô số người dùng internet thử truy cập vào Deep Web và Dark Web. Một số người thì tìm kiếm thứ gì đó đặc biệt mà không có trên mạng internet thông thường, một số khác đơn giản chỉ tò mò.
Deep Web, Dark Web, và các công cụ như TOR có sức hấp dẫn lớn do bản chất ẩn danh của chúng. Bản chất con người là dễ bị hấp dẫn bởi những gì họ không hiểu hoặc không thể dễ dàng truy cập được.
Và đối với Dark Web và Deep Web không hề có một khái niệm nào như: “deep web tầng 8” hay tầng thứ n nào cả nhé mọi người.